با پايان يافتن دفاع مقدس و پذيرش قطعنامه 598، كار جست وجوي مفقودين و

پيكر هاي پاك شهدا يكي از مهمترين دغدغه هاي مسئولان كشور و فرماندهان جنگ قلمداد شد.

در اين راستا با تلاش يادگاران دوران دفاع مقدس، گام هاي مؤثر و در خور تحسين صورت گرفت.

كار جست و جوي پيكرهاي پاك و مطهر شهداي دفاع مقدس از سال 1367 آغاز و تا آخرين روزهاي

سال1369به صورت پراكنده ادامه يافت.اما با تشكيل كميتۀ جست و جوي شهدا و مفقودين، اولين عمليات رسمي

تفحص پيكرهاي پاك شهدا در پنجم فروردين ماه سال 1370، در منطقۀ پنجوين(منطقۀ عملياتي والفجر4)

در ارتفاعات كاني مانگا آغاز شد.

كمیتۀ جست و جوي مفقودين بنا بر مصوبه شوراي امنيت ملي در شهريور ماه سال 1370 تشكيل شد

و هدف آن رديابي پيكر مطهر شهدا در مناطق عملياتي و مشخص ساختن وضعيت نهايي مفقودين بود.

در حقيقت انگيزه تشكيل آن كاهش عوارض رواني، اجتماعي جنگ در بين افراد جامعه بود.

سپاه پاسداران انقلاب اسلامي، ارتش جمهوري اسلامي، جمعيت هلال احمر، بنياد شهيد، وزارت امور خارجه،

وزارت اطلاعات، ستاد رسيدگي به امور آزادگان ووزارت كشور با اين كميته همكاري داشته اند. بعضي نهادها مانند

وزارت ارشاد يا سازمان تبليغات اسلامي بنا بر احتياج از آنهادعوت به عمل آمده است

لازم به يادآوري است كه تا اوايل سال 1382 نزديك به 48 هزار پيكر شهيد در عمليات كاوش در 286 منطقه شناسايي شده

، كشف گرديد. بزرگترين گور دسته جمعي كشف شده مربوط به شهداي طلاييه با 140 شهيد بود .

در بزرگترين تشييع انجام شده در سال 73، پيكر هاي پاك 3120 شهيد در تهران تشييع شد.

منبع : كتاب اولين هاي دفاع مقدس ؛ محمد خامه يار